حتما به یاد دارید تا مدت‌ها برای تامین روشنایی عمومی از چراغ‌های توکار یا فریم‌های هالوژن‌ها در سقف استفاده می‌کردند و معمولا بدون هیچ منطقی تعداد زیادی حفره در سقف ایجاد می‌کردند و با تعداد زیادی از چراغ‌های توکار نور عمومی محیط را تامین می‌کردند.

امروزه از نورهای خطی به عنوان منبع نور اصلی جهت تامین روشنایی محیطی استفاده میشود و گزینه‌ی بسیار خوبی برای دیزاین‌های مدرن و مینیمال هستند. نورهای خطی در دسته منابع نوری بک لایت قرار گرفته و جهت نورپردازی عمومی یا GENERAL LIGHTING مورد استفاده قرار می‌گیرند. چراغ‌های خطی از 4 قسمت تشکیل شده اند:

1. دیفیوزر

دیفیوزر صفحه‌ایست که در مقابل منبع نور قرار می‌گیرد و به پخش نور بهتر کمک می‌کند.

نور چراغ‌­های خطی معمولا با گذر از یک لایه دیفیوزر که وظیفه پخش نور و جلوگیری از تابش مستقیم و ایجاد خیرگی را دارد، ساطع می‌شود. یکی از مهم‌ترین وظایف این لایه جلوگیری از پخش شدن اشعه یووی (UV) است که ضرر آن این روزها بر بدن و از جمله پوست بر هیچ­کس پوشیده نیست. علاوه بر این، دیفیوزر مناسب چراغ خطی باید نور را به صورت پودری و یکنواخت به گونه‌­ای در سطح پخش کند که هم از خیرگی چراغ جلوگیری نموده و هم بیش از حد از تابش نور جلوگیری نکند. جلوگیری از تابش بهینه نور باعث کاهش اثربخشی چراغ شده و در نتیجه فضای شما به مقدار کافی و درست روشن نخواهد شد

دلایل استفاده از دیفیوزرها:

  1. از بین بردن دید مستقیم به منبع نور یا چیپ های ال ای دی
  2. پخش نور و ایجاد نور یکنواخت (خصوصا وقتی منبع نور نقش نور عمومی دارد.)
  3. کاهش سایه های شدید در فضا
  4. خیرگی کمتر و آزار کمتر چشم

دیفیوزری بهترین کارایی را دارد که ضمن رد کردن بیشترین نور از خود، بهترین پخش نور را داشته و دید به منابع نور را از بین ببرد. میزان رد کردن نور بین 0-1 تعیین شده بنابرین دیفیوزری با عبور نور 0.8 به این معنا است 0.2 از نور کم میکند. (در برخی منابع به درصد بیان می‌شود).
گرچه دیفیوزر اهمیت دارد اما برای آنکه که چیپ‌های ال‌ای‌دی دیده نشود نباید دیفیوزر به چیپ‌ها خیلی نزدیک گردد. در این زمینه یک قانون طلایی وجود دارد، فاصله دیفیوزر از ال‌ای‌دی برابر با فاصله بین ال‌ای‌دی‌ها باشد.

2. استریپ لایت یا ریسه نواری ال‌ای‌دی

که همان منابع نوری چراغ‌های خطی هستند که بسته به تراکم و تعداد SMD نقش تامین نور را دارند و بسته به عرض چراغ می‌توان از چندین لاین استریپ لایت یا نوار SMD استفاده کرد.

3. پروفیل آلومینیوم

همانطور که از اسمش پیداست از جنس آلومینیوم بوده و نقش هیت سینک را برای دفع حرارت SMD بر عهده دارد.

4. سوییچینگ یا منبع تغذیه

استریپ لایت‌ها با برق DC کار می‌کنند و برای این منظور از سوییچینگ برای تبدیل برق 220 ولت به 12 یا 24 استفاده می‌شود.

انواع چراغ‌های خطی

بسته به نوع پروژه چراغ‌های خطی یا لاین‌های نوری انواع مختلفی دارند مانند توکار، روکار و آویز که به راحتی بر روی هر متریالی قابل نصب باشند. لاین‌های نوری محدودیتی در طول ندارند و از عرض یک سانت تا 10 سانت قابل سفارش می‌باشند.

کاربرد نورهای خطی

نورهای خطی علاوه بر سقف و دیوار، قابل اجرا بر روی کف نیز هستند، برای مثال در راهروها و به موازات پارتیشن‌ها می‌تواند گزینه خوبی برای طراحی باشد. نورهای خطی به صورت توکار با عرض کم می‌تواند گزینه مناسبی برای نصب بر روی دیوارهایی که تکرار لوورها وجود دارد.

لاین‌های نوری بر روی سقف می‌توانند مسیر حرکتی را نشان دهند، در بعضی از پروژه‌ها می‌توان از استریپ‌لایت‌های دیجیتال برای نشان دادن حرکت استفاده کرد. همچنین می‌توان از چراغ‌های خطی بدون لبه بر روی پله یا کنار پله برای نشان دادن مسیر حرکت استفاده کرد.

برای استفاده از نورپردازی خطی به چه نکاتی باید توجه داشت؟

 مقدار روشنایی منبع نور چراغ خطی:

همانطور که قبل‌تر نیز گفته شد نورپردازی خطی می‌تواند به صورت دکوراتیو و یا به عنوان منبع نور اصلی محیط باشد. با توجه به این موضوع و نوع کاربری فضا شدت نور مورد نیاز برای شما محاسبه می‌گردد و می‌توانید این شدت نور را با انواع چراغ‌های خطی تامین کنید.

 دمای رنگ:

با توجه به کاربری فضا گرم بودن یا سرد بودن نور را مشخص کنید.

درجه حفاظت یا IP:

یکی دیگر از المان‌هایی که برای نورپردازی خطی و انتخاب مدل چراغ خطی مورد نظر باید در نظر داشت، درجه حفاظتی چراغ (IP) است. درجه حفاظتی اکثر چراغ‌ها برای نورپردازی داخلی IP20 است. بعضی از چراغ‌ها دارای درجه حفاظتی بالاتری هستند (IP65) که از آن‌ها در مکان‌هایی مثل حمام، سونا، استخر، فضای باز، نورپردازی کف و ... استفاده می‌شود و دارای مقاومت بالاتری هستند.

CRI:

شاخص نمود رنگ یا CRI چراغ بیانگر میزان نزدیکی نمود رنگ اجسام زیر نور چراغ به رنگ آن­‌ها زیر نور طبیعی خورشید است. این یعنی اگر به رنگ­ دیوارها، گرین وال یا اجسام و اشیای مختلف در دکوراسیون فضای داخلی خود اهمیت ویژه‌­ای می‌­دهید، در انتخاب چراغ­ خطی مناسب فضای خود حتما چراغی با CRI بالا مثلا بیشتر از ۹۵ را در نظر بگیرید. این مسئله در نورپردازی با چراغ‌­های خطی اهمیت ویژه‌­ای دارد زیرا نور خروجی از چراغ‌­های خطی با زاویه ۱۲۰ درجه پخش شده و بنابراین تاثیر زیادی بر نمود رنگ فضا خواهد داشت.

مزایای استفاده از لاین‌های ال‌ای‌دی یا چراغ‌های خطی

  • این منابع نور میتوانند با معماری بسیار هماهنگ گردند.
  • خطوط نور در ترکیب با مصالح
  • خطوط نور با نقش هدایت مسیر در مسیرهای مستقیم
  • با تاکید بر مکث با ایجاد فرم‌های مربع و دایره در سقف
  • نقش هدایت‌کننده در فضا
  • تقسیم‌کننده خرد فعالیت‌ها با فرم‌های مختلف نور خطی
  • هر سه نقش نور عمومی، وظیفه‌ای و تاکیدی را می‌تواند بر عهده گیرد. زاویه تابش و فاصله نصب و شدت روشنایی در این بین اهمیت دارد.
  • در زمانی که نقش نور وظیفه‌ای به عهده می‌گیرد عموما با فاصله کمتر از سطح کار در سقف کاذب و یا به صورت آویز طراحی می‌شود.
  • در قفسه‌ها برای تاکید بر عناصر دکوراتیو داخل قفسه نقش نور تاکیدی می‌گیرد.
  • ایجاد پویایی و حرکت در فضاهایی یکنواخت
  • ایجاد هویت با طراحی‌های خاص با نورهای خط
  • ایجاد اثر هنری در فضا
  • ایجاد ارتباط فضایی بین سقف و دیوار
  • ایجاد ریتم در فضا
  • تاکید بر پله و انواع اختلاف سطح
  • به دلیل ال‌ای‌دی بودن مصرف انرژی کمی داشته و دارای دمای رنگ‌های متفاوتی می‌باشند.
  • این منابع در هر طولی بنا به طراحی می‌توانند اجرا گردند و در ظاهر به صورت یکپارچه دیده شوند.